Zawór czterodrogowy umożliwia mieszanie cieczy, które przepływają przez niego. Zawór ten służy także do przełączania obiegów. Ten element hydrauliki stosowany jest w przypadku wielu instalacji centralnego ogrzewania. Co warto więcej o nim wiedzieć? W jaki sposób dobrać zawór czterodrogowy do własnych potrzeb?
Spis treści
Co to jest zawór czterodrogowy?
Element hydrauliki, taki jak zawór czterodrogowy to element, który ma w sobie aż cztery porty, czyli wejścia rur. Oprócz tego w zaworze tym znajdziemy także element wewnętrzny o regularnym położeniu. Element ten można przestawiać w taki sposób, aby ciecze z poszczególnych obiegów mogły mieszać się w określonej proporcji lub też całkowicie odcinać obiegi i je przełączać. Zawór czterodrogowy stosowany jest w instalacjach grzewczych, które zasilane są za pomocą paliw stałych. Rodzaj pracy tych kotłów sprawia, iż w sytuacji, kiedy nie pracują one pełną mocą na wymienniku, możemy dostrzec skraplanie się pary wodnej ze spalin, która tworzy kwaśną ciecz prowadzącą do powstania korozji. Urządzenia służące do grzania np. wody najczęściej powstają z materiałów odpornych na wysoką temperaturę, jednak materiały te mogą ulegać degradacji w wyniku skraplania się na ich powierzchnię substancji o kwaśnym odczynie.
Zawór czterodrogowy a ochrona przed korozją
Kluczem nie jest bezustanna praca kotła na pełnej mocy, gdyż nie zawsze potrzebna jest aż tak wysoka wartość temperatury zasilającej grzejniki znajdujące się w domu lub mieszkaniu. W czasie wiosny i jesieni, czyli w okresach przejściowych, a także w trakcie cieplejszych dni mogłoby to wiązać się z przegrzaniem pomieszczeń oraz stratami finansowymi w wyniku ekonomicznej niegospodarności. W celu zabezpieczenia kotła przez korozją niskotemperaturową należy stosować specjalne ”dogrzewanie” wody o niskiej temperaturze, która powraca do grzejników. Zamontowanie zaworu czterodrogowego umożliwia stworzenie dwóch obiegów. Jednym z nich jest tak zwany obieg grzejnikowy, natomiast drugim tak zwany krótki obieg, w którym przemieszcza się ogrzana woda w kotle. Mieszadełko można ustawiać w zakresie 0-90 stopni C, co prowadzi do tego, iż woda dodawana jest do wody, która powraca ze wspomnianego wcześniej obiegu grzejnikowego. Woda staje się na tyle gorąca, że nie można tutaj mówić o ryzyku zjawiska korozji niskotemperaturowej.
Regulacja zaworu czterodrogowego
Co ciekawe, zawór czterodrogowy może być regulowany ręcznie, jednak proces ten jest kłopotliwy. Znacznie lepszym rozwiązaniem okazuje się zastosowanie zaworu czterodrogowego z siłownikiem, który może być regulowany w sposób automatyczny. W takim przypadku w instalacji znaleźć musi się sterownik o niezależnym działaniu. Niestety zawory czteodrogowe zawierające termostat i siłownik są znacznie droższe. Warto jednak pamiętać, iż jest to inwestycja na wiele długich lat, dlatego warto ponieść nieco wyższy koszt w celu zapewnienia sobie komfortu. Chociaż są one droższe, działają bezobsługowo i nie wymagają ingerencji człowieka. Pompa obiegowa c.o. w przypadku instalacji z zaworem mieszającym montowana jest na zasilaniu lub też na powrocie z danej instalacji do zaworu.
W jaki sposób dobrać zawód czteodrogowy? Czy jest to trudne?
W przypadku instalacji otwartych stosuje się wyłącznie zaworów czterodrogowych mosiężnych. W przypadku systemów zamkniętych, można także stosować zawory żeliwne, jednak warto mieć na uwadze to, iż są one znacznie mniej trwałe. Jeżeli jednak nie dopuszczamy wody do systemu, nie ma ryzyka odkładania się uporczywego kamienia kotłowego, które mogłoby obniżyć skuteczność, a także znacznie wpłynąć na czas eksploatacji zaworu. Średnica zaworu dobierana jest do średnicy pompy. W przypadku systemów grawitacyjnych zawór powinien mieć teoretycznie taką samą średnicę, jak rury, jednak w praktyce hydraulicy montują zawory o nieco większej średnicy. Szerokość zaworu powinna zostać także dopasowana do mocy kotła, aby zawór mógł w pełni pokazać swoje możliwości. W tym przypadku pod uwagę brana jest wartość nominalna DN.