Prace montażowe, związane z podłączeniem obwodów elektrycznych, powinny być wykonywane ze szczególną ostrożnością. Dotyczy to także niewielkich instalacji elektrycznych, doprowadzających prąd do np. włącznika światła. Jedną z zasad bezpieczeństwa jest prawidłowe łączenie obwodów, zgodnie ze schematem działania wyłącznika. Przedstawiamy w jaki sposób zainstalować wyłącznik krzyżowy, aby poprawnie i bezpiecznie działał w pomieszczeniu.
Spis treści
Gdzie montuje się wyłączniki krzyżowe i do czego one służą?
Łącznik krzyżowy stosuje się głównie w przypadku użytkowania kilku łączników schodowych. W takim przypadku montuje się go pomiędzy dwoma skrajnymi odbiornikami. W zależności od potrzeb można zainstalować więcej łączników o charakterystyce krzyżowej. Pozwalają one na sterowanie oświetleniem z różnych miejsc mieszkania. Jest to zatem sposób na rozbudowanie istniejącej instalacji schodowej. Są szczególnie przydatne w przypadku oświetlenia kilkupiętrowego, np. w przejściach czy na schodach. Dzięki nim możliwe jest włączanie i wyłączanie światła w dowolnie wybranym miejscu, bez konieczności schodzenia na odpowiednie piętro celem zgaszenia/włączenia odbiornika. W zależności od potrzeb stosowane są także łączniki krzyżowe podwójne oraz potrójne. Niektóre rodzaje połączeń krzyżowych umożliwiają podłączanie kilku obwodów, wobec czego użytkownik jest w stanie sterować kilkoma rodzajami oświetlenia z jednego miejsca. Jest to jeden z najprostszych, a za razem najtańszych, sposobów na zwiększenie funkcjonalności kilkustopniowego oświetlenia domu. Cena łącznika krzyżowego zamyka się w kilku złotych, a największy problem polega na poprawnym zainstalowaniu go w instalacji elektrycznej.
Łącznik krzyżowy i schodowy – różnice i podobieństwa
Łącznik schodowy ma charakter binarny, a zatem zapalając światło za pomocą włącznika uruchamiamy obwód, który zamykamy np. gasząc światło na ostatnim piętrze budynku. W przypadku tego rodzaju włącznika zawsze mamy do czynienia z pracą dwustopniową – obwód jest albo otwarty, albo zamknięty. W standardowych łącznikach schodowych nie możemy manipulować modyfikacją oświetlenia, np. zapalając część świateł na parterze, a gasząc na pierwszym piętrze. Jest to zatem dosyć duże utrudnienie, np. w przypadku dużych klatek schodowych czy kilku-kondygnacyjnego budynku mieszkalnego. Rozwiązaniem tego problemu jest dołączenie łączników o charakterze krzyżowym.
W przypadku wyłącznika krzyżowego możemy obsługiwać oświetlenie mieszkania z dowolnego miejsca, w którym zamontujemy ten element instalacji elektrycznej. Dzięki łączeniu krzyżowemu możemy wyłączać część świateł na np. strychu, parterze czy piętrze. Instalacja może zostać rozbudowywana o większą ilość wyłączników krzyżowych, wobec czego mogą być umieszczone wszędzie tam, gdzie będą nam potrzebne. Po zamontowaniu łączników krzyżowych pozostałe łączniki schodowe nie tracą swojej funkcjonalności. Oznacza to, że montując dwa dodatkowe wyłączniki o charakterystyce krzyżowej, uzyskujemy w sumie cztery punkty, z których możemy sterować oświetleniem.
Prawidłowa instalacja wyłączników. Jak to zrobić, aby działało poprawnie?
Istnieje kilka, o ile nie kilkanaście, schematów umożliwiających podłączenie wyłączników krzyżowych do istniejącej instalacji schodowej. Warto mieć na uwadze, że do poprawnego działania elementów krzyżowych wymagane jest sprawne funkcjonowanie już zamontowanej instalacji. Najłatwiejszy schemat podłączeniowy obejmuje montaż jednego, dodatkowego wyłącznika schodowego. Jest on umieszczany w dowolnym miejscu, jednakże pomiędzy dwoma wyłącznikami schodowymi. Obwody elektryczne prowadzące z pierwszego łącznika schodowego muszą znaleźć się w miejscu wejściowym łącznika krzyżowego. Po prawidłowym zainstalowaniu zacisków, dalsze przewody prowadzą z miejsc wyjściowych łącznika krzyżowego, do drugiego wyłącznika schodowego. Takie połączenie umożliwia obsługiwanie oświetlenia w trzech miejscach, czyli np. na parterze, na półpiętrze (jeśli tam został zamontowany łącznik krzyżowy) oraz na pierwszym piętrze mieszkania.